همیشه برخی از تصمیماتی که می گیریم تأثیر مهم و مستقیمی بر مسیر زندگی تان دارد . تصمیم گیری در رابطه با رفتن به دانشگاه ، ازدواج کردن و بچه دار شدن می باشد و برخی از اهمیت کمتری برخوردارند ؛ نظیر تصمیم ‌گیری در مورد غذایی است که می خواهیم شام بخوریم . در صورتی که ما گذشته را مرور کنیم به بعضی از تصمیمات بدی که گرفته ‌اید فکر کنید کم و بیش فکرمان را درگیر این موضوع می شود که دقیقاً چه عاملی باعث شده که آن تصمیم را بگیریم . تصمیماتی که حالا می توانیم به وضوح اثرات منفی و بدش را ببینیم و به یاد آوریم . در این مقاله در مورد علل تصمیم گیری غلط و راه های مؤثر جهت غلبه بر آن صحبت خواهیم نمود با ما همراه باشید .

مطالب مرتبط : تصمیم گیری

میانبر های ذهنی عامل ایجاد تصمیم ‌گیری غلط

عواملی وجود دارند که به تصمیم های غلط دامن می زند و شناخت این عوامل بر روی طرز فکر ما اثر خواهد داشت . با این طرز فکر جدید می توانیم احتمال تصمیم گیری درست را بالا ببریم . یکی از این عامل میانبر ذهنی است خیلی از افراد در شرایط گوناگون نقطه شروع اولیه را به عنوان لنگر مورد استفاده قرار می دهند تا بعد از میزان قرار دادن آن به ارزش نهایی چیزی یا برآورد شان برسند . سؤال مهمی که اینجا پیش می ‌آید این است که چگونه می‌توانیم آثار منفی تصمیم گیری غلط را به حداقل برسانیم . بنا بر توصیه های افراد صاحب نظر در این زمینه برای این امر باید آگاهی و شناخت از وجود چنین تصمیماتی بیشتر کنیم . به طور فرض در لنگر اندازی جانب گیرانه می‌توانیم به جای تکیه کردن به برآوردی به خصوص محدوده از برآورد های تقریبی داشته باشیم . به طور مثال فکر کنید که می خواهید یک ماشین بخرید در این مواقع بهتر است به جای اینکه حدود قیمت مدل خاصی از خودرو را در ذهن داشته باشید محدوده‌ای از قیمت معقول و مطلوب را برای آن تعیین کنیم . به طور مثال اگر که خودروی شاسی بلند با اندازه و امکانات مورد نظر ما میان ۱۵۰ تا ۲۰۰ میلیون تومان قیمت دارد می توانیم موقع خرید خودرو نصمیم بهتر و عاقلانه تری بگیریم .

مطالب مفید : دلایل از دست دادن انگیزه و راهکارهایی جهت بازگرداندن آن

تأثیر قیاس های فکر نشده در تصمیم گیری غلط

در واقع مقایسه یکی از ابزارهای اصلی ما برای بسیاری از تصمیم گیری ها است . از کجا بفهمید که هنگام خرید تبلت یا گوشی کلاه سرتان نرفته یا مثلاً از کجا می توانید بدانید هزینه‌ای که بابت خرید یک لیتر شیر پرداخت کرده اید منصفانه بوده است یا نه ؟ جواب این دو پرسش با یکدیگر به همین مقایسه برمی گردد . از قبل قیمت تبلت یا یک لیتر شیر را می ‌دانید و آن را با قیمتی که به شما می‌گویند مقایسه می کنید تا بهترین انتخاب یا تصمیم ممکن را بگیرید . در حقیقت ما برای ارزش گذاری و قیمت اقلام مختلف از مقایسه آنها با اقلام دیگر استفاده می کنیم . در مثال دیگر اگر قیمت جنسی ۱۵۰ هزار تومان باشد و کسی به شما بگوید که با ۱۵ دقیقه رانندگی بیشتر همان جنس را ۵۰ هزار تومان ارزان تر می توان بخرید ، به احتمال زیاد این کار را انجام خواهید داد . حالا فرض کنید که قیمت جنسی یک میلیون تومان است باز هم حاضرید برای ۵۰ هزار تومان ارزان خریدن زحمت رانندگی بیشتر با مسافت بیشتری را به خودتان بدهید . پاسخ بیشتر مردم به این سوال منفی است چرا ؟ ۵۰ هزار تومان ارزان تر چه در مورد جنس اول چه در مورد جنس دوم برای ما ارزش برابری دارد . در این مواقع که گرفتار قیاس می‌ شویم مثلاً اینجا مقایسه هزینه پرداختی با هزینه که پس انداز می شود ما را به این نتیجه می‌رساند که ۵۰ هزار تومان کمتر برای خرید جنس اول قابل ملاحظه است و برای جنس دوم نه . وقتی پای تصمیم ‌گیری به میان می آید اغلب بیان اینکه واقعاً راجع به گزینه‌ های پیش ‌رو فکر تند و سرسری مقایسه می کند و به تصمیم نهایی می ‌رسد . در صورتی که می خواهید گرفتار تصمیم‌ گیری غلط نشوید باید به منطق سبک و سنگین کردن گزینه های پیش روی تان متوصل شوید .

بیشتر بخوانید : بهترین راهکار های تقویت اراده

نقش خوش بینی زیاد در تصمیم گیری غلط

برخی از افراد هستند که در رابطه با بسیاری از موارد خوش بینی ذاتی دارند که می ‌تواند تصمیم‌گیری خوب و عاقلانه را مختل کند و منجر به انجام یک تصمیم گیری غلط شود . یک دانشمندی در مطالعه بسیار جالب از اشخاص می ‌پرسد که احتمال رخ دادن وقایع ناخوشایند مثل ابتلاء به بیماری یا مورد سرقت قرار گرفتن خود را چه میزان می دانید . پس از آن که هر فردی پیش‌ بینی احتمالی خود را بیان نمود درصد واقعی احتمال وقوع چنین وقایعی در اختیارش گذاشته شد . طبق نتایج این مطالعه وقتی مردم بفهمم خطر رخ دادن واقعه ای کمتر از چیزی است که به آن فکر می‌ کنند اطلاعات و داده‌های جدید را قبول و پیش‌بینی شان را بر اساس آن اصلاح می ‌کنند اما بالعکس در صورتی که بفهمند خطر بروز اتفاق بد بیش از برآورد شان است به آن توجه نمی کنند و اطلاعات جدید را نادیده خواهند گرفت . مثال واضح تر در این باره ؛ فردی را تصور کنید که فکر می کند خطر مرگ به واسطه مصرف دخانیات ۵ درصد و خیلی کم است ، حالا اگر به همین شخص بگوییم این خطر در واقعیت نزدیک به ۲۵ درصد رسیده است و به سادگی آن را نادیده گرفته و روی حرف خودش می ماند .

ریشه خوش بینی در انجام تصمیم های بد

در واقع بخشی از خوش بینی زیاد ما ریشه در این باور ذاتی دارد که فکر می کنیم مرگ و اتفاق تنها برای همسایه است و اتفاق های بد فقط برای دیگران رخ می دهد زمانی که خبر مان می کنند برای شخصی اتفاق بدی افتاده  به دنبال اشتباهی می‌گردیم که آن شخص انجام داده و موجب شده که آن اتفاق برایش بیفتد . در واقع با مقصر دانستن قربانیان حادثه در حقیقت خودمان را از پذیرفتن این واقعیت که ما هم مثل هر فرد دیگری در معرض وقایع ناخوشایند قرار داریم مصون می کنیم ‌. فکر می ‌کنید خوش‌بینی جانب گرایانه چه تأثیری بر تصمیم گیری های ما می گذارد . از آنجا که امکان دارد در رابطه با توانایی ها و چشم انداز از آینده بیش از حد خوشبین باشد احتمال آنکه باور کنید تصمیم های ما بهترین تصمیم های ممکن است بیشتر و بیشتر خواهد شد . اشخاص صاحب نظر از مضرات سیگار کشیدن کم تحرکی یا خوردن بیش از حد شکر به ما هشدار بدهند اما خوش بینی جانب گرایانه موجب می شود باور کنیم که کارها و عاداتی مثل این ها بیشتر موجب مرگ دیگران می ‌شود و به سلامتی ما خللی وارد نمی کند و همین امر موجب می ‌شود با تصمیم گیری غلط خود نیز در این شرایط قرار بگیریم .